Mülakat Teknikleri
Mülakat Teknikleri
MÜLAKAT TEKNİKLERİ
Hepimizin bildiği gibi iş alım sürecinin sancılı süreçlerinden biri de “Mülakat” evresidir. CV’mizi başarılı bir şekilde hazırlayıp göndermek işe alım için yeterli olmayacaktır. Bu süreci başarıyla atlattıktan sonra birebir veya toplu şekilde yapılacak mülakat sürecine girilir. Ve bu evrenin sonunda işe alım gerçekleşir.
Mülakatta Neler Yapılmalı
Özgeçmişinizi hazırlayıp gönderdiniz ve mülakata çağrıldınız. Tebrikler bu ilk adımı başarıyla atlattığınız anlamına gelir ama unutmayın bu işe alındığınız göstermez. Mülakat sırasında ve öncesinde hazırlık yapmalısınız.
Mülakat Öncesi;
· Mülakata gideceğiniz firma ve başvurduğunuz pozisyon hakkında bilgi edinin ve mutlaka rakiplerinizi araştırın. Size karşı bir üstünlükleri varsa bu noktayı nasıl alt edebileceğinize dair çözümler geliştirin.
- Görüşme gideceğiniz zaman yorgun olmamaya dikkat edin ve dinç, enerjik gözükün.
- Geçmiş iş deneyimlerinizi özetleyen bir portfolyo hazırlayın. Gerekli belgeleri kontrol edin.
- İş görüşmesinin yerini öğrenin. Görüşmeye geç kalmayın, çeşitli sebeplerden dolayı geç kalacaksanız da mutlaka haber verin
- İş görüşmesinden 15-20 dakika önce orada olun.
- Kıyafet seçiminize dikkat edin. Dış görünümünüz de profesyonelliğinizi yansıtacak şekilde giyinin, sade bir giyim tarzı belirleyin. Mutlaka saçınız düzgün, sakalınız kesilmiş olmalı.
- İşe alım personelinin ismini ve pozisyonunu öğrenin.
- Mülakat sırasında size yöneltilecek olası sorulara karşı hazırlıklı olun.
- Görüşmeye gitmeden önce, o pozisyon için genel ücret düzeyini araştırın.
Mülakat Sırasında;
· İlk izlenimin ne kadar önemli olduğunu unutmayın.
- Yanınızda not almak için kalem ve kağıt bulundurun.
- Konuşma aralarında su içmeye özen gösterin.
- El sıkışırken eliniz terli olmamalı,
- Enerjik ve istekli görünün.
- Konuşurken işe verenle göz göze gelmeye dikkat edin. Bu davranış özgüvenli olduğunuzun göstergesidir.
- Konuşma sırasında el kol hareketlerinize dikkat edin. Unutmayın el kol hareketleri konuşmaya anlam katar. Ancak abartılı olmaktan sakının.
- Size sorulan sorulara kısa ve net cevaplar verin.
- İkramlara yönelik davranışlar önemlidir. İkram edilen bir şeyi içmemek ayıp sayılabilir ama konuşmanın akışını etkileyecek şekilde yiyip içmek doğru olmaz.
- Karşıdaki kişiye nazik olun ve resmiyeti elden bırakmayın.
İş Görüşmesine Giderken Nasıl Giyinilmeli?
İşe alım süresince CV’niz, görüşleriniz, işe uygunluğunuz gibi ölçütler büyük yer kaplamasına rağmen, işe kabul edilmenizde belirleyici olacak unsurlar bu kadar değildir. Kıyafetiniz, saçınız, sakal tıraşınız gibi faktörler de çok önemlidir. Peki iş görüşmesine giderken nasıl mı giyinmeliyiz? Seçtiğiniz işe, kuruma, kuruluşa göre bunlar farklılık gösterir.
Kültürel meslekler: Yayıncılık, müzeler, fotoğrafçılık ve medya gibi kültürel sanatlarda çalışmak, hiçbir moda kuralına uymayacağınız anlamına gelmez Şartlar biraz daha rahat olsa da, yine de ofis dengesini bozmamak gerekir. Bu meslek gruba ait bir iş görüşmesine giderken takım elbise giymeseniz de günlük kıyafetlerinizle de gitmeyin. Kot pantolon kesinlikle giymeyin. Modern kesimli düz kumaş pantolon, koyu renkli gömlekler ve önü fermuarlı örme hırka giyebilirsiniz. İşe başladıktan sonra ofiste çalışırken kot pantolonunuzu giyebilecek olmanıza rağmen asla yırtık kotlar tercih etmeyin. İş görüşmesinde kıyafetiniz koyu tonlarda olmalı. Yakalı süveterin altına çizgili ve şekilli gömlekler, kabarık ve çapraz dokunmuş kumaştan yapılan bir pantolonla uyumlu olacaktır. Bu kıyafetin altına da bağcıklı Oxford ayakkabılar ya da hatta süet botlar giyebilirsiniz.
Tutucu meslekler: Eğer finansal sektöründe çalışmak istiyorsanız takım elbise giymeli ve bol bol bu takımlardan almalısınız. Satış ya da finans sektöründe çalışmak için görüşmeye gittiğinizde pantolonu değişik kumaştan parlak düğmeli eski ceketinizi giymeyin. Bu sizin sonunuz olur, tüm çabalarınız boşa gider. Bu meslek grubundaki mesleklerde koyu mavi, siyah ya da odun kömürü renginde takım elbise, beyaz gömlek ve bağcıklı siyah deri ayakkabılar tercih etmelisiniz.
Hizmet sektöründeki meslekler: Bu sektörde çalışmak isteyenler, sürekli insanlarla iç içe olacağından daha rahat bir kıyafet tercih etmeli. Ama tabi ki de iş görüşmesine giderken kot giymeyin! Hizmet sektöründe görüşmeye giderken, pantolonu değişik kumaştan parlak düğmeli ceket ya da kravatın üzerine süveter ve pantolonu giyebilirsiniz.
Mülakat Tüyoları
Tecrübesi olmayan bir aday olsanız bile rakipleriniz karşısında kendinizi öne çıkarabilirsiniz. Öncelikle iş deneyimi olmayan adayların staj deneyimleri çok önemlidir. Belli bir süre staj yapmış olanlarla, hiç iş deneyimi olmayan adaylar arasında büyük farklar vardır. Bunun yanında mülakatta sergilediğiniz tavır, içtenlik ve kendiniz sunma beceriniz sizi yükseltecek diğer bir noktadır.
Referans olarak yazacağınız isimler, okuldaki hocalarınız, profesörler, akrabalar daha önce çalıştığınız yerde ki isimler size iyi bir öne izlenim kazandırır. Unutmayın, yazdığınız bu kişiler size ummadığınız kapılar açabilir. Diğer önemli bir noktada bilgisayar kullanma beceriniz. Artık bilindiği gibi firmalar her işlerini bilgisayar üzerinden yapıyorlar. Bunun için bilgisayar yeteneği tüm alanlarda istenen bir özelliktir. Bu alanda muhakkak kendinizi geliştirin
1. Başarı notlarınızı CV’ye ekleyin
CV’niz tüm başarılarınız gözükecek şekilde olmalı. Yazım hatası yapmaktan kaçının ve sade bir dille yazın. Uzun cümleler olmasın. Eğer okulda başarılıysanız notlarınızı ön plana çıkartın. Bu insan kaynakları için önemli bir noktadır. Başvurduğunuz firma hakkında araştırma yapın. Hatta özgeçmişinizi başvurduğunuz firmaya göre yapın.
2. Mülakatta sizin de söyleyebileceğiniz bir şeyler olsun
Mülakatta ne kadar heyecanlansanız da mutlaka içten ve samimi gözükmeye çalışın. Motivasyonunuzun yüksek olduğunu davranışlarınızla kanıtlayın. En basiti gülümseyin! Gülümsemek birçok engeli aşmanıza yardım eder. Deneyimsiz olsanız da işi ne kadar istediğiniz belirtin ve sizin için ne kadar uygun bir iş olduğunu belirtin. Kafanızda hedefiniz belirleyin. Ne istediğini bilen bir aday kadar güçlüsü yoktur. Ne yapıldığını bilip, o işi gerçekten istediğinizi kanıtlarsanız, firmanın size yatırım yapması kaçınılmaz olacaktır.
Mülakat Sırasında Konuşma Tarzın Nasıl Olmalı?
Günümüzde çeşitli meslekler için mülakat sınavı adı altında değerlendirme görüşmeleri yapılmaktadır. Bu görüşmelerin olumlu bir şekilde sonuçlanması ve amaca ulaşılması için konuşma tarzı önemlidir. Konuşma tarzının belirli bir şekilde yapılması ve bazı hususlara dikkat edilmesi ile istenen sonuçları elde etmek mümkündür.
Mülakat sınavlarında yapılan görüşmelerde ilk olarak kişinin kendisine güven duyması gerekir. Kendinden emin bir şekilde ve abartmadan yetkili tarafından yöneltilen sorulara cevap vermek işverenin gözünde etkili bir konuma gelinmesini sağlayacaktır. Bunun yanında yetkili soru sorduğu sırada bir yandan sorunun cevabı düşünülmelidir. Ayrıca mülakatlarda anlaşılır olunması ve kişinin kendisini net bir şekilde anlatması önemli bir husustur. Bunun yanında argo kelimelerden uzak durmak ve sorulan sorulara nazik bir şekilde cevap vermek önemlidir. Ağızdan şaka maksatlı bile olsa çıkacak argo bir kelime görüşmenin başarısız sonuçlanmasına neden olabilir.
Mülakat sırasında istenen bir etki bırakmanın başka bir yolu da sabırlı ve sakin olmaktır. Yetkili tarafından ne tür bir tavır sergilenirse sergilensin sözünü kesmemek ve sabırlı olmayı bilmek önemli bir durumdur. Özellikle yetkili kişinin sözünü kesmemeye dikkat edilmesi gerekir. Çünkü bu kaba bir davranıştır ve karşıdaki kişi tarafından yanlış anlaşılabilir. Bu nedenle sakin kalmak ve her zaman için kibar olmak etkili bir görüşmenin kilit anahtarlarından biri olarak karşımıza çıkar.
Mülakatta Sen Neler Sormalısın?
İş görüşmeleri genelde birçok kişide stres yaratan durumlardan biri olarak karşımıza çıkar. Hemen herkes görüşme esnasında neler yapması gerektiğini ya da nasıl davranmasının daha olumlu sonuçlar vereceğini araştırıp durur. Oysaki yapılması gerekenler tam olarak bilindiğinde iş görüşmelerini başarılı ve karşı tarafta istenen etkiler bırakarak sonuçlandırmak mümkündür. Bunların yanı sıra iş görüşmelerinde sorulmaması gereken sorulara da dikkat edilmesi gerekir. Bu sorular işveren gözünde olumsuz bir konuma gelinmesine neden olabilir.
İş görüşmelerinde neler sorulmamalıdır?
İş görüşmelerinde sorulmaması gereken sorular konusunda sizlere 10 farklı örnek verebiliriz. Siz de görüşme yaptığınız esnada bu soruları işverene yöneltmemeye özen göstermeli ve onun gözünde olumsuz bir konuma düşmemelisiniz. Şimdi iş görüşmelerinde sen neler sormamalısın:
– Şirketiniz neler yapıyor?
– Sizden nasıl faydalanabilirim?
– Cuma günleri erken çıkabilir miyim?
– Uyuşturucu ya da alkol testi yapıyor musunuz?
– Diğer departmanlarda da sorumluluğum olacak mı?
– Çalışanlara ürün indirimi var mı?
– Referansları kontrol ediyor musunuz?
– Yemek arası ne kadar sürüyor?
– Bu işi neden almalıyım?
– Nasıldım?
Bu sorulardan herhangi birini ya da birkaçını sorduğunuzda işveren gözünde olumsuz bir konuma gelebilir ve işe kabulünüzü tehlikeye atabilirsiniz. Bu nedenle iş başvurularında yukarıda listelemiş olduğumuz soruları sormaktan kaçınmalı ve sorularınızı süzgeçten geçirerek işverene sormalısınız.
Hazırlanmadığımız Mülakat Sorularına Nasıl Cevap Verilmeli?
Hazırlanılmayan mülakatlar diğer mülakatlara göre farklılık gösterir. Eğer bir mülakata yeteri kadar ya da hiçbir şekilde hazırlanılmamışsa dikkat edilmesi gereken bazı hususlar bulunmaktadır. Ayrıca mülakat sonunda başarılı olmak bazı etkenlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Örneğin sorular hayatından içinden değil de bilgiye dayalı sorulursa böyle bir mülakattan başarılı çıkmak biraz zordur. Ancak hayatın içinden genel soruların sorulduğu bir mülakat etkili cevaplar ile başarılı bir şekilde atlatılabilir.
Bir mülakata hazırlıksız gittiyseniz, öncelikle yapmanız gereken bunu karşı tarafa belirtmemektedir. Bu nedenle ilk olarak hazırlıksız olmadığınızı göstermeyin ve mülakat sırasında kendinizden emin bir tavır sergileyin. Hayatından için genel sorulara cevap verirken konuşmanızın kesik olmamasına ve diksiyonunuzun iyi olmasına dikkat edin. Bunun yanında heyecanlansanız bile sakin kalmaya çalışmak ya da bu heyecanı ön plana çıkarmamak önemlidir. Genelde hazırlanılmayan mülakatlar kişide stres yaratacaktır. Bu yüzden stresi arka plana atmak ve tamamen mülakatı yapa kişiye odaklanmak önemlidir. İK yetkilileri karşısında dağınık davranmamanız ve tam olarak onlara odaklanmanız sizi daha başarılı kılacaktır.
Mülakat sırasında ne çok girişken ne de çok suskun olun. Size soru sorulduğu anda cevap vermeye çalışın. Söz verilmeden konuşmamaya özen gösterin. Ayrıca özel hayatınızla ilgili fazla derinlere inmekten kaçının.
İK’cıların Dikkatini Nasıl Çekebilirim?
İK yöneticileri özellikle mülakat sınavlarında ön plana çıkan yetkililer arasında yer alır. Bir şirketin personel alımları ile yakından ilgilenen İK yetkilileri, personel alımı yaparken belirli kriterlere göre alım yapmaktadır. Tabi bu alımlarda şirketin bünyesinde belirlediği prosedürler önemlidir. Buna göre eleman alımı yapılır ve adaylar bu kriterler altında değerlendirilir.
İK’cıların dikkatini çekme konusunda ilk olarak yapılması gereken samimi olmaktadır. Başvuru sırasında aşırı hareketlerden kaçınmak ve öncelikle karşıdaki kişiyi dinlemek önemlidir. Soru sorulmadan fikir sunmak yanlıştır. Ayrıca İK’cılar mülakat sınavları sırasında adaylara çeşitli konularda sorular yöneltmektedir. Bu sorular arasında bazı ayırt edici ve seçici sorunların olduğunu söylemek mümkündür. Bu nedenle yapılması gereken ayırt edici sorulara dikkat etmek ve etkili cevaplar vermek olmaktadır.
Diğer yandan İK’cıların karşısında dil sürçmesi ya da buna benzer konuşma bozukluklarına dikkat edilmesi gerekir. Sorulan sorulara akıcı ve net bir şekilde cevap vermek onların dikkatini çekme konusunda önemli bir konumda yer alır. Aksi taktir de düzgün konuşamayan pek çok aday işe alımın en başında elenmektedir.
Bunların yanı sıra görüşmeye giderken tertipli ve düzenli giysiler giyilmesi ihmal edilmemelidir. Dış görünüş İK’cıların gözünde büyük bir önem arz eder ve giyime kesinlikle dikkat edilmelidir.
İkinci İş Görüşmesinde Neler Beklenir?
İş başvurusu yaptığınız şirket ilk görüşmenin ardından sizi tekrar yeni bir görüşmeye çağırdı. O halde bu demek oluyor ki ilk görüşmeniz başarılı olmuş ve sizinler yeniden görüşerek diğer detaylar hakkında konuşmak istiyorlar. İkinci görüşme ilk görüşme gibi olmayacağı için bazı hazırlıkların yapılması ve bunun ardından görüşmeye gidilmesi gerekmektedir.
İkinci görüşmeye geçtiğinizde öncelikle tebrik alacağınızı unutamayın. Bunun yanında ikinci görüşmenin daha detaylı olacağını ve farklı sorulara maruz kalacağınızı aklınızdan çıkarmayın. İkinci görüşmede daha farklı bir konumda yer alacak ve bazı konularda bilgi sahibi olma hakkına sahip olacaksınız. Bu nedenle pozisyonunuz, şirket çalışanları ve şirketin çalışma prosedürlerikonusunda yetkililerden bilgi alabilirsiniz.
Diğer yandan görüşmeye gitmeden önce aklınızda bazı sorular hazırlamanız yararınıza olacaktır. Bu soruları görüşme sırasında yetkililere sorabilir ve öğrenmek istediklerinizi bu sorular aracılığı ile öğrenebilirsiniz. Ayrıca görüşmeye giderken yanınızda bir ajanda götürmeniz görünüş açısından hoş olacaktır. Bu yüzden ek aksesuarlara özen göstermeniz görüşme sırasında etkili olmanıza katkı sağlayacaktır.
Bunların yanı sıra ikinci görüşmeye bir önceki görüşmede giydiğiniz kıyafet ile gitmemeniz etkili olacaktır. Takım elbise giydiyseniz en kötü kravatınızı değiştirmeli ve farklı bir kravat seçimi ile etki yaratmalısınız. Ayrıca gömleği değiştirmeniz de aynı şekilde etkili olacaktır.
Telefon Mülakatlarında Yapmanız Gerekenler
İş alım süreçlerinde şirketler çeşitli mülakatlar uygular ve bunlardan biri de telefon mülakatları olmaktadır. Telefon mülakatlarında başarılı olmak için yapılması gereken çeşitli hususlar bulunmaktadır. Bu mülakatlarda genel olarak aday hakkında bilgiler alınır ve adayın konuşma becerine bakılır. Ayrıca mülakat aniden gerçekleşebilir yani başvuru yapılan şirket tarafından hiç beklemediğiniz bir anda aranabilirsiniz.
İK yöneticilerin etkilemeniz adına size sunulan ilk fırsatlardan biri telefon mülakatlarıdır. Ayrıca telefon mülakatları yüz yüze mülakata çağrılmanız adına dikkatli olmanız gereken bir aşamadır. Telefon mülakatlarında başarılı olmak için ilk olarak dikkat edilmesi gereken husus ses tonuna dikkat etmektir. Bunun yanında karşı tarafa kendinizi tam olarak anlatmalı ve konuşma sırasında kekeleme ya da yanlış sözcük kullanımlarına dikkat etmeniz önemlidir.
Diğer yandan panik olmamaya özen göstermeli ve her an aranacağınızı bildiğiniz için strese girmemek adına provalar yapmalısınız. Bunun yanında özgeçmişinize dair vereceğiniz yanıtlar ve diksiyonu düzgün şekilde bunu anlatışınız başarılı olmanızda etkili olacaktır.